Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana:પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના (PMFBY) હેઠળ વરસાદથી પાકને નુકસાન થયું હોય તો સહાય અને ફોર્મ ભરવાની માહિતીપ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના (PMFBY) હેઠળ વરસાદ, અત્યધિક વરસાદ, અણધારી વરસાદ (અનસીઝનલ રેઈન), પૂર અથવા તોફાન જેવી કુદરતી આફતોને કારણે પાકને નુકસાન થાય તો ખેડૂતોને નાણાકીય સહાય મળે છે. આ યોજના ખેડૂતોને ફસલના નુકસાન પર આધારિત વળતર આપે છે, જેમાં **બીજ ના નાંખી શકાય તેવું નુકસાન (Prevented Sowing)**ના કિસ્સામાં ઇન્શ્યોર્ડ રકમના 25% સુધીની અગાઉઆયી સહાય મળી શકે છે. જો તમારા ક્ષેત્રમાં 75% કરતા વધુ વિસ્તાર પર વરસાદને કારણે બીજ ના નાંખી શકાય તો આ સહાય લાગુ પડે છે. ₹25,000ની નિશ્ચિત રકમ વિશે કોઈ સીધી માહિતી નથી, પરંતુ આ 25%ના આધારે ગણતરી થાય છે (ઉદાહરણ તરીકે, જો ઇન્શ્યોર્ડ રકમ ₹1 લાખ હોય તો 25% = ₹25,000). આ સહાય ફસલના મૂલ્ય, વિસ્તાર અને નુકસાનના પ્રમાણ પર આધારિત છે અને તેને દાવો (ક્લેઇમ) તરીકે ગણવામાં આવે છે.આ યોજના 2025-26 સુધી વિસ્તારિત છે, અને ખરીફ મોસમ (જેમ કે 2025ની) માટે નોંધણી 31 જુલાઈ 2025 સુધી થઈ હતી. હાલ (નવેમ્બર 2025) રબી મોસમની નોંધણી ચાલી રહી છે. વધુ વિગતો માટે pmfby.gov.in તપાસો.
પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના યોગ્યતા
- તમારે PMFBYમાં નોંધાયેલા હોવા જોઈએ (લોની અથવા નોન-લોની ખેડૂતો).
- નુકસાન વરસાદ, પૂર, તોફાન વગેરેથી થયું હોવું જોઈએ.
- નુકસાન 14 દિવસની અંદર થયું હોય (પોસ્ટ-હાર્વેસ્ટ લોસ માટે).
- આધાર કાર્ડ, બેંક ખાતું અને જમીન રેકોર્ડ (ખસરા) જરૂરી.
પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજનાનો દાવો (ક્લેઇમ) ફોર્મ ભરવાની પ્રક્રિયા
PMFBY હેઠળ ₹25,000 (અથવા 25% સહાય) મેળવવા માટે “દાવો ફોર્મ” અથવા ક્લેઇમ એપ્લિકેશન ભરવું પડે છે. આ પ્રક્રિયા સરળ અને ડિજિટલ છે, જેમાં ડ્રોન, સેટેલાઈટ અને મોબાઈલ એપ્સનો ઉપયોગ થાય છે. ક્લેઇમ 72 કલાકમાં ફાઈલ કરવો જરૂરી છે, અને વળતર 2 મહિનામાં મળે છે.1. ઓનલાઈન પ્રક્રિયા (ભલામણ કરવામાં આવે છે)
- વેબસાઈટ: pmfby.gov.in પર જાઓ અથવા PMFBY મોબાઈલ એપ ડાઉનલોડ કરો (Google Play/Apple Store).
- સ્ટેપ્સ:
- “Claim/Register Claim” અથવા “File a Claim” વિકલ્પ પસંદ કરો.
- તમારો રજિસ્ટ્રેશન નંબર, આધાર નંબર અથવા બેંક ડિટેઈલ્સ દાખલ કરો.
- નુકસાનની વિગતો ભરો: ફસલનું નામ, વિસ્તાર (હેક્ટરમાં), નુકસાનનો કારણ (વરસાદ/પૂર), તારીખ અને ફોટા/વીડિયો અપલોડ કરો.
- ક્લેઇમ ફોર્મ (ઓનલાઈન ફોર્મ) ભરીને સબમિટ કરો. SMS કન્ફર્મેશન મળશે.
- સ્ટેટસ ચેક કરવા માટે “Track Claim” વાપરો.
- જરૂરી દસ્તાવેજો: આધાર કાર્ડ, પાસપોર્ટ સાઈઝ ફોટો, જમીન રેકોર્ડ (7/12 અથવા ખસરા), બેંક પાસબુક, નુકસાનના ફોટા, રબી/ખરીફ નોંધણી પ્રમાણપત્ર.
2. પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજના ઓફલાઈન પ્રક્રિયા
- સ્થાનિક કૃષિ કચેરી, બેંક (જેમ કે SBI, જે PMFBYમાં ભાગીદાર છે), વીમા કંપની (જેમ કે Bajaj Allianz, SBI General) અથવા કોમન સર્વિસ સેન્ટર (CSC) પર જાઓ.
- સ્ટેપ્સ:
- “PMFBY Claim Form” મેળવો (ફ્રીમાં મળે છે, અથવા pmfby.gov.in પરથી ડાઉનલોડ કરો).
- ફોર્મમાં વિગતો ભરો: વ્યક્તિગત માહિતી, ફસલ વિગતો, નુકસાનનું વર્ણન.
- જરૂરી દસ્તાવેજો જોડો અને સબમિટ કરો.
- તપાસ માટે અરજી કરો; તપાસકર્તા (ડ્રોન/સર્વે) 7-10 દિવસમાં આવે છે.
- ડાઉનલોડ લિંક: pmfby.gov.in પરથી “Enrollment Form” અથવા “Claim Form” ડાઉનલોડ કરો.
પ્રધાનમંત્રી ફસલ વીમા યોજનાની મહત્વની નોંધો
- સમયમર્યાદા: નુકસાનની જાણ 72 કલાકમાં કરો. તપાસ પછી વળતર 30-60 દિવસમાં DBT (ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર) દ્વારા બેંક ખાતામાં જમા થાય છે.
- ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ: નુકસાનનું મૂલ્યાંકન ડ્રોન, સેટેલાઈટ અને AI દ્વારા થાય છે, જેથી પારદર્શિતા વધે.
- ફરિયાદો: જો વિલંબ થાય તો pmfby.gov.in પર ગ્રીવાન્સ પોર્ટલ અથવા સ્ટેટ ક્રોપ ઈન્શ્યોરન્સ સેલમાં ફરિયાદ કરો.
- ઉદાહરણ: 2025માં મહારાષ્ટ્ર અને બિહારમાં વરસાદથી નુકસાનવાળા ખેડૂતોને ₹18,000થી ₹25,000 સુધીની તાત્કાલિક સહાય મળી.
આ માહિતી 2025ના અપડેટ્સ પર આધારિત છે. વધુ વિગતો માટે pmfby.gov.in અથવા સ્થાનિક કૃષિ અધિકારીનો સંપર્ક કરો. જો તમારી પાસે ચોક્કસ રાજ્ય અથવા ફસલની વિગતો હોય તો વધુ મદદ કરી શકું!
