Gold and silver buy: સોના-ચાંદીને ખરીદીને ઘરમાં ના મુકી રાખો, એક્સપર્ટ એ કહ્યું મોટો રિસ્ક! જાણો કેમ?હેલો! ભારતમાં સોનું અને ચાંદીને ધનનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. લોકો તહેવારો, લગ્ન અને રોકાણ માટે તેને ખરીદીને ઘરમાં જ મુકી રાખે છે. પણ તાજેતરમાં નાણાકીય નિષ્ણાતો (ફાઇનાન્શિયલ એડ્વાઇઝર્સ) અને રોકાણ નિષ્ણાતો દ્વારા ચેતવણી આપવામાં આવી છે કે સોના-ચાંદીને ઘરમાં રાખવું મોટું જોખમ છે. આંતરરાષ્ટ્રીય એક્સપર્ટ્સ (જેમ કે GoldBroker અને APMEX) મુજબ, આના કારણે તમારી મહેનતની કમાણી એક ક્ષણમાં ગુમાવવાની શક્યતા રહે છે. ચાલો, વિગતવાર જાણીએ કેમ છે આ રિસ્ક અને શું કરવું જોઈએ.
મુખ્ય કારણો: કેમ છે ઘરમાં સોના-ચાંદી રાખવું જોખમી?
નિષ્ણાતો કહે છે કે ઘરમાં રાખવું તો સુવિધાજનક લાગે, પણ તેમાં સુરક્ષા, આર્થિક અને કાયદાકીય જોખમો છુપાયેલા છે. અહીં મુખ્ય પોઇન્ટ્સ છે:
| જોખમનું કારણ | વિગત | નિષ્ણાતની સલાહ |
|---|---|---|
| ચોરી અને લુંટ (Theft & Burglary) | ઘરમાં સોનું-ચાંદી રાખવાથી ચોરોનું લક્ષ્ય બની જાવ. FBI અને ભારતીય પોલીસ રિપોર્ટ્સ મુજબ, પ્રીશિયસ મેટલ્સની ચોરી 50% વધી છે. ઘરમાં સુરક્ષા કેમેરા, તિજોરી હોય તો પણ ચોરો મેટલ ડિટેક્ટર વાપરીને શોધી કાઢે છે. | ઘરમાં રાખવું હોય તો અડધું બેંક લોકરમાં મુકો. વધુમાં, બીમા કરાવો (પણ મોટા ભાગના હોમ ઇન્સ્યુરન્સમાં તે કવર નથી). |
| બીમા અને કવરેજની કમી (Insurance Issues) | મોટા ભાગના હોમ ઇન્સ્યુરન્સ પોલિસીમાં સોનું-ચાંદી કવર નથી. ચોરી થાય તો તમારે પોતાની જેબમાંથી ચૂકવવું પડે. | વિશેષ બીમા પોલિસી લો (જેમ કે Jewelers Mutual અથવા ભારતમાં LIC/SBIની). પણ એક્સપર્ટ કહે છે કે વધુ સારું વૉલ્ટમાં સ્ટોર કરો. |
| કુટુંબીય અને આકસ્મિક નુકસાન (Family & Accidental Loss) | કુટુંબમાં કોઈને જણાવ્યા વિના છુપાવો તો ભૂલી જાવ, અથવા આગ, પૂર, વધારાના ભારથી નુકસાન થાય. સિલ્વર તો હવાથી ઘસાઈ જાય છે. | ફેમિલીને જણાવ્યા વિના રાખો, પણ ડિજિટલ રેકોર્ડ રાખો. વસ્તુશાસ્ત્ર મુજબ ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાં ન રાખો (લક્ષ્મી નારાજ થાય). |
| લિક્વિડિટી અને વેચાણની મુશ્કેલી (Liquidity Problems) | જરૂર પડે તો વેચવા માટે ઘરથી લઈ જવું પડે, જેમાં વધુ જોખમ. માર્કેટમાં તુરંત વેચાણ ન થાય તો નુકસાન. | ડિજિટલ ગોલ્ડ અથવા ETFમાં રોકાણ કરો, જેમાં તુરંત વેચાણ શક્ય છે. |
| કાયદાકીય અને ટેક્સ જોખમ (Legal & Tax Risks) | ઇન્કમ ટેક્સ મુજબ, મહિલાઓ 500g અને પુરુષો 100gથી વધુ સોનું હોય તો સોર્સ પુરવો લો. વધુ હોય તો ટેક્સ નોટિસ આવી શકે. | રસીદ અને બિલ રાખો. CBDT નિયમો અનુસાર, વારસામાં મળેલું ટેક્સ-ફ્રી, પણ ખરીદેલું જાહેર કરો. |
આ જોખમોને કારણે એક્સપર્ટ્સ (જેમ કે CFTC અને ભારતીય ફાઇનાન્શિયલ એડ્વાઇઝર્સ) કહે છે કે ઘરમાં રાખવું = મોટો રિસ્ક. ખાસ કરીને અર્થવ્યવસ્થા અસ્થિર હોય ત્યારે સોનું વધે, પણ તેને સુરક્ષિત રાખવું મુશ્કેલ બને. ગુજરાતમાં તો ચોરીના કેસો વધ્યા છે, જેમાં લોકોની જીવનભરની બચત ગુમાવી દેવામાં આવી છે.
નિષ્ણાતોની વૈકલ્પિક સલાહ: સુરક્ષિત રોકાણ કેવી રીતે કરવું?
- બેંક લોકર અથવા વૉલ્ટ: સૌથી સારો વિકલ્પ. SBI, HDFC જેવી બેંકોમાં લોકર ભાડું ₹1,000-5,000/વર્ષ. અથવા પ્રાઇવેટ વૉલ્ટ્સ (જેમ કે Brink’s)માં સ્ટોર કરો – ત્યાં ઇન્સ્યુરન્સ અને 24/7 સુરક્ષા મળે.
- ડિજિટલ ગોલ્ડ: Groww, PhonePe અથવા MMTC-PAMP પર ડિજિટલ ગોલ્ડ ખરીદો. કોઈ સ્ટોરેજની ચિંતા નહીં, તુરંત વેચી શકો.
- ETF અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ: Nippon India Gold ETF જેવા – ઘરમાં રાખવાની જરૂર નથી, અને લિક્વિડ.
- વસ્તુશાસ્ત્ર ટિપ: જો ઘરમાં રાખો તો દક્ષિણ-પૂર્વ દિશામાં તિજોરી રાખો, અને લક્ષ્મી પૂજા કરીને.
નિષ્કર્ષ: સુરક્ષા પહેલા, ધન પછી!
સોનું-ચાંદી ખરીદવું સારું છે, પણ ઘરમાં રાખવું = જોખમી. નિષ્ણાતો કહે છે કે તમારી બચતને સુરક્ષિત રાખવા બેંક અથવા ડિજિટલ વિકલ્પો પસંદ કરો. જો તમારી પાસે વધુ સોનું હોય, તો તરત જ ફાઇનાન્શિયલ એડ્વાઇઝરની સલાહ લો.